Jazda pod wpływem alkoholu – walcz o warunkowe umorzenie postępowania!

Jazda pod wpływem alkoholu – definicja, podstawa prawna i ustawowe zagrożenie.

Zgodnie z kodeksem karnym, kto, znajdując się w stanie nietrzeźwości lub pod wpływem środka odurzającego, prowadzi pojazd mechaniczny w ruchu lądowym, wodnym lub powietrznym, podlega karze pozbawienia wolności do lat 3.

Przedmiotem ochrony typu czynu zabronionego opisanego w art. 178a § 1 k.k. jest bezpieczeństwo powszechne w zakresie, w jakim odnosi się do stanu prawidłowej i bezpiecznej komunikacji w ruchu lądowym, wodnym i powietrznym. Wskazana teza nie wyklucza przyjęcia, że norma sankcjonowana leżąca u podstaw powołanego przepisu chroni także dobra indywidualne w postaci życia i zdrowia [(M. Budyn-Kulik [w:] Kodeks…, red. M. Mozgawa, LEX 2021, art. 178a, teza 2; J. Lachowski [w:] Kodeks…, red. V. Konarska-Wrzosek, LEX 2020, art. 178a, teza 2; odmiennie G. Bogdan [w:] Kodeks karny. Część szczególna, t. II, cz. I…, red. W. Wróbel, A. Zoll, LEX 2017, art. 177, teza 1; P. Zakrzewski [w:] Kodeks karny. Komentarz, red. J. Majewski, Warszawa 2024, art. 178(a).)]

Pojazd mechaniczny – czy chodzi tylko o prowadzenie samochodu?

Pojazdu mechanicznego nie należy utożsamiać tylko z pojazdem silnikowym w rozumieniu art. 2 pkt 32 p.r.d. Dla interpretacji znamienia „pojazd mechaniczny” nie ma znaczenia wartość prędkości maksymalnej, którą umożliwia jego konstrukcja, oraz wartość maksymalnej mocy, którą dysponuje jego silnik (wyrok SN z 12.01.2011 r., IV KK 341/10, LEX nr 688704; tak P. Zakrzewski [w:] Kodeks karny. Komentarz, red. J. Majewski, Warszawa 2024, art. 178(a).

W literaturze wskazuje się, że do wypełnienia znamienia „prowadzenia pojazdu mechanicznego” dochodzi także wówczas, gdy sprawca prowadzi:

1. motorower, którym, w rozumieniu art. 2 pkt 46 p.r.d., jest pojazd dwu- lub trójkołowy zaopatrzony w silnik spalinowy o pojemności skokowej nieprzekraczającej 50 cm3 lub w silnik elektryczny o mocy nie większej niż 4 kW, którego konstrukcja ogranicza prędkość jazdy do 45 km/h;

2. rower elektryczny w trybie napędzania wyłącznie za pomocą silnika elektrycznego z wyłączeniem trybu wspomagania silnikiem elektrycznym wprowadzania w ruch roweru siłą mięśni oraz z oczywistych względów z wyłączeniem trybu poruszania się rowerem elektrycznym tylko za pomocą siły mięśni. Rower jako taki został zdefiniowany w art. 2 pkt 47 p.r.d. i oznacza pojazd o szerokości nieprzekraczającej 0,9 m. Rowery elektryczne mają trzy tryby pracy: poruszanie pojazdu tylko za pomocą siły mięśni, poruszanie pojazdu za pomocną siły mięśni przy wspomaganiu przez silnik elektryczny oraz poruszanie pojazdu tylko za pomocą silnika elektrycznego. Rower elektryczny staje się pojazdem mechanicznym w rozumieniu wszystkich typów czynów zabronionych opisanych w rozdziale XXI, w tym art. 178a k.k., gdy nie jest poruszany siłą mięśni osoby jadącej tym pojazdem, a wyłącznie siłą pomocniczego napędu elektrycznego zasilanego prądem o napięciu nie wyższym niż 48 V o znamionowej mocy ciągłej nie większej niż 250 W, którego moc wyjściowa zmniejsza się stopniowo i spada do zera po przekroczeniu prędkości 25 km/h;

3. wózek rowerowy, którym, zgodnie z art. 2 pkt 47a p.r.d., jest pojazd o szerokości powyżej 0,9 m przeznaczony do przewozu osób lub rzeczy. Elektryczny wózek rowerowy staje się pojazdem mechanicznym w rozumieniu wszystkich typów czynów zabronionych opisanych w rozdziale XXI, w tym art. 178a k.k., gdy nie jest poruszany siłą mięśni osoby jadącej tym pojazdem, a wyłącznie siłą pomocniczego napędu elektrycznego zasilanego prądem o napięciu nie wyższym niż 48 V o znamionowej mocy ciągłej nie większej niż 250 W, którego moc wyjściowa zmniejsza się stopniowo i spada do zera po przekroczeniu prędkości 25 km/h;

4. hulajnogę elektryczną, którą, zgodnie z art. 2 pkt 47b p.r.d., jest pojazd napędzany elektrycznie, dwuosiowy, z kierownicą, bez siedzenia i pedałów, konstrukcyjnie przeznaczony do poruszania się wyłącznie przez kierującego znajdującego się na tym pojeździe. Hulajnoga elektryczna staje się pojazdem mechanicznym w rozumieniu wszystkich typów czynów zabronionych opisanych w rozdziale XXI, w tym art. 178a k.k., gdy nie jest poruszana za pomocą siły mięśni osoby jadącej tym pojazdem, a wyłącznie siłą napędu elektrycznego. W przypadku hulajnogi elektrycznej ustalenie takie będzie determinowane prędkością poruszającego się pojazdu, w tym wykluczeniem, że prędkość ta była wynikiem siły mięśni czy nachylenia podłoża. Za nietrafny należy uznać pogląd Sądu Najwyższego, że: „Hulajnoga elektryczna zaopatrzona w silnik o parametrach zbliżonych do mocy silnika roweru wspomaganego elektrycznie, która zachowuje wszystkie normalne cechy charakterystyczne budowy, umożliwiające jej zwykłą eksploatację jako hulajnogi, tj. poruszanie się poprzez odpychanie się nogą, nie jest pojazdem mechanicznym w rozumieniu przepisów kodeksu karnego” (wyrok SN z 22.02.2023 r., III KK 13/22, LEX nr 3521906);

5. urządzenie transportu osobistego, którym, zgodnie z art. 2 pkt 47c p.r.d., jest pojazd napędzany elektrycznie, z wyłączeniem hulajnogi elektrycznej, bez siedzenia i pedałów, konstrukcyjnie przeznaczony do poruszania się wyłącznie przez kierującego znajdującego się na tym pojeździe. Urządzenie transportu osobistego staje się pojazdem mechanicznym w rozumieniu wszystkich typów czynów zabronionych opisanych w rozdziale XXI, w tym art. 178a k.k., gdy nie jest poruszane za pomocą siły mięśni osoby jadącej tym pojazdem, a wyłącznie siłą napędu elektrycznego. W przypadku urządzenia transportu osobistego ustalenie takie będzie determinowane prędkością poruszającego się pojazdu, w tym wykluczeniem, że prędkość ta była wynikiem siły mięśni czy nachylenia podłoża (tak: P. Zakrzewski [w:] Kodeks karny. Komentarz, red. J. Majewski, Warszawa 2024, art. 178(a).

Stanie nietrzeźwości lub pod wpływem środka odurzającego.

Definicji „stanu nietrzeźwości” należy szukać w art. 115 § 16 k.k. Zachodzi on wówczas, gdy zawartość alkoholu we krwi przekracza 0,5 promila albo prowadzi do stężenia przekraczającego tę wartość lub gdy zawartość alkoholu w 1 dm3wydychanego powietrza przekracza 0,25 mg albo prowadzi do stężenia przekraczającego tę wartość (tak: P. Zakrzewski [w:] Kodeks karny. Komentarz, red. J. Majewski, Warszawa 2024, art. 178(a).

Sąd Najwyższy trafnie wskazał, że: „Wobec braku zdefiniowania stanu »pod wpływem środka odurzającego« oraz stanu »po użyciu środka podobnie działającego do alkoholu«, którym posługuje się art. 87 § 1 k.w. – sąd rozpoznając sprawę o przestępstwo przeciwko bezpieczeństwu w komunikacji popełnione pod wpływem środka odurzającego, a więc także o przestępstwo z art. 178a § 1 k.k., każdorazowo musi ustalić, czy środek ten miał realny wpływ na sprawność psychomotoryczną kierującego pojazdem w stopniu podobnym, jak w sytuacji znajdowania się pod wpływem alkoholu. Zatem, w przypadku stwierdzenia tego środka w organizmie kierującego pojazdem mechanicznym konieczne będzie dokonywanie ustaleń dowodowych w zakresie zachowania się osoby badanej w chwili zdarzenia, często połączone z ekspertyzą biegłych” (wyrok SN z 3.12.2014 r., II KK 219/14, LEX nr 1567466). Wyznaczone od niedawna przez biegłych progi stanu po użyciu (25 ng/ml) i stanu pod wpływem amfetaminy i jej analogów (50 ng/ml) są progami wyznaczonymi na potrzeby farmakologii i w żaden sposób nie mogą być jednoznacznie traktowane jako wyznaczniki stanu »po użyciu« i stanu »pod wpływem« środka odurzającego w rozumieniu przepisów prawa karnego” (wyrok SN z 28.06.2022 r., III KK 205/22, LEX nr 3457530) [(tak: P. Zakrzewski [w:] Kodeks karny. Komentarz, red. J. Majewski, Warszawa 2024, art. 178(a)].

Co zrobić, gdy zostaniesz zatrzymany lub oskarżony w sprawie za jazdę pod wpływem alkoholu – możliwość wnioskowania o warunkowe umorzenia postępowania.

Pamiętaj, że w przypadku zatrzymania najlepiej, jak najszybciej skorzystać z pomocy adwokata. Nie należy składać żadnych oświadczeń i wyjaśnień. Nie należy również podpisywać żadnych dokumentów bez konsultacji z profesjonalistą. Nie wierz w żadne zapewnienia, składane Tobie przez organ.

Osoby, które znalazły się w takiej sytuacji, często godzą się na proponowane warunki skazania, żeby mieć postępowanie już za sobą. Należy jednak mieć na uwadze, że dzięki warunkowemu umorzeniu postępowania, można uniknąć skazania i skrócić okres trwania zakazu prowadzenia pojazdów.

Prowadzenie pojazdu pod wpływem alkoholu jest bez wątpienia naganne. Instytucja warunkowego umorzenia postępowania – stosowana jest tylko w określonych i wyjątkowych przypadkach, a oskarżony musi spełniać określone warunki, tj. musi być osobą niekarną za przestępstwo popełnione umyślnie. Po drugie, okoliczności popełnionego przestępstwa nie mogą budzić żadnych wątpliwości. Ponadto, warunkiem zastosowania warunkowego umorzenia postępowania jest ustalenie, że wina i społeczna szkodliwość popełnionego przestępstwa - nie są znaczne.

Co oferuje Kancelaria?

Kancelaria pomaga na wszystkich etapach postępowania. Sporządzamy pisma i reprezentujemy klientów przed Sądem. Pomagamy w pozytywnym zakończeniu sprawy. Jeżeli jesteś oskarżony o przestępstwo z art. 178a § 1 kk, skontaktuj się z Kancelarią

Zapraszam na spotkanie w siedzibie Kancelarii przy ul. Marsz. J. Piłsudskiego 4a/U1 w Stargardzie i kontakt pod numerem telefonu: 603 835 957.